شارل ششم که در تاریخ فرانسه هم به لقب le Bien-aimé (به معنی: دوست داشتنی/ the Beloved) و هم به لقب le Fol or le Fou (به معنی: دیوانه/ the Mad) شهرت دارد، پسر شارل پنجم معروف به عاقل le Sage و Jeanne de Bourbon است (عاقل = the Wise).

شارل ششم در سال 1368م. متولد شد و در سال 1422م. وفات یافت. دوازده ساله بود که بر تخت سلطنت نشست، ولی تا مدتها اختیارات در دست اعمام او بود. او از سال 1389م. نیز دچار بیماری دماغی گردید و دوک دورلئان عملا نایب السلطنه شد. و چون او به قتل رسید، جنگ داخلی طرفداران دوک دو بورگونی و خاندان ارمانیاک درگرفت و هانری پنجم، پادشاه انگلیس با استفاده از این وضع ایالت نورماندی Normandie را از فرانسه منتزع ساخت و در Azincount فرانسویان را به شدت درهم شکست، و ژان نترس Jean sans Peur دوک دوبورگونی بر اثر قراردادی سری با انگلیسی ها در سال 1418م. به حکمرانی نشست و به نام شارل ششم به سلطنت پرداخت.

سال بعد ژان به دست مخالفین کشته شد و دوک دوبورگونی جدید به نام فیلیپ دلیر Philippe le Hardi خود را کاملا به انگلیسی ها بست و با زن شارل ششم به نام Isabeau de Baviere ساخت که فرانسه را تسلیم انگلیسی ها کند.

طبق معاهدۀ Troyes منعقده در 1420م. قرار بود که هانری پنجم پادشاه انگلیس با کاترین دختر شارل ششم ازدواج کند و به این ترتیب فرانسه را متصرف شود. ولی ولیعهد فرانسه، شارل هفتم به نام شارل پیروز Le Victorieux پس از مرگ پدر بلافاصله خود را شاه فرانسه اعلام نمود و با انگلیسی ها به جنگ پرداخت.

اما نامۀ تیمور چنانکه پیداست، در همان موقع اقامت او در روم (آسیای صغیر) و دوازده روز پس از فتح آنقره و اسارت سلطان بایزید [بایزید اول معروف به ایلدریم] نوشته شده. لحن نامه هر چند دوستانه است، ولی اسلوب نگارش آن بسیار غریب و پر از اغلاط کتابتی است. این نامه  در خزانۀ اسناد رسمی پاریس (Les Archives Nationales) در تحت نمرۀ J.937 ضبط است و متن آن با ترجمۀ لاتین و تحقیقات دقیق از طرف مستشرق معروف سیلوستر دو ساسی Silvestre de Sacy در تذکرۀ Memoire آکادمی فرانسه چاپ شده و مرحوم قزوینی در رمضان سال 1339 متن و ترجمه ای از آن [را] در مجله کاوه منتشر نموده که بعدها جزو بیست مقالۀ جلد اول (به توسط آقای پورداود) نقل گردیده است.

آنچه در حاشیۀ نامه اعم از تصحیح یا توضیح آمده، مأخوذ است از همان توضیحاتی که مرحوم قزوینی خواه از خود، و خواه به ترجمه از تعلیقات دوساسی در مقاله آورده است.

اصل نامه:

امیر کبیر تمر کوران زید عمره ملک ری دوفرنسا صد هزار سلام و آرزومندی ازین محب خود قبول فرماید. با جهان آرزومندی بسیار، بعد از تبلیغ ادعیه رأی عالی آن امیر کبیر را نموده می شود که فری فرنسسکن تعلیم ده بدین طرف رسید و مکاتبت ملکان را آورده و نیکنامی و عظمت و بزرگواری آن امیر کبیر را عرضه کرد.

عظیم شادمان شدیم و نیز تقریر کرد که با لشکر انبوه روانه شد بیاری باری تعالی و دشمانان ما را و شما را قهر و زبون کرد. من بعد فری جوان مارحسیا سلطانیه بخدمت فرستاده شد. وی بخدمت تقریر کند هر چه واقع شد.

اکنون توقع از آن امیر کبیر داریم که دائما مکاتیب همایون فرستاده شود و سلامتی آن امیر کبیر باز نماید تا تسلی خاطر حاصل آید.

دیگر می باید که بازرگانان شما را بدین طرف فرستاده شود که این جایگه ایشان را معزز و مکرم سازیم و نیز بازرگانان ما بدان طرف رجوع سازند؛ ایشان را نیز معزز و مکرم سازند و بر ایشان کسی زور و زیادتی نکند. زیرا دنیا ببازرگانان آبادان است.

زیادت چه ابرام نمایم. دولت باد در کامرانی بسیار سال والسلام.

تحریر في غرة محرم المکرم سنة خمسة وثمانمایة الهجریة.

محل مهر امیر تیمور

از صفحات 126 تا 128 کتاب «اسناد و مکاتبات تاریخی ایران». گردآورنده: مرحوم دکتر عبدالحسین نوائی. بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 2536.